رزمندگان اسلام در طول ۸ سال دفاع مقدس از اهل بیت (ع) بهره‌های زیادی بردند و از معارف اهل بیت در جهت رسیدن به اهداف عالیه خود استفاده کردند. امروز اگر فیلم‌های مستند دوران دفاع مقدس را مرور کنیم یکی از مهمترین بخش‌هاییکه ما را متوجه خود میکند عزاداری‌های پرشور برای سالار شهیدان است. همچنین عملیات زیادی با نام و یاد اهل بیت (ع) آغاز شده و به پیروزی رسیده است..
رزمندگان در آن دوران از فرصت‌های مختلفی برای خالص‌سازی و تلطیف روح، تحکیم هدف برای نبردی قاطع و پیروزمندانه علیه دشمن استفاده می‌کردند، مخصوصا در روزهای خاص و عزیزی مانند ایام محرم و صفر، ایام فاطمیه و شبهای قدر.
انواع نوحه و مرثیه‌های مختلف با سبک‌های خاصی که حماسی بود و با فضای جبهه همخوانی داشت، خوانده میشد. مثلا شعارهای صبحگاه که رزمندگان با آن می‌دویدند متناسب با ایام محرم سروده میشد و به جای شعارهای حماسی صرف که محتوای خاصی هم نداشت، ذکر و مدح اهل‌بیت می‌گفتند.
در دوران جنگ تحمیلی به سبب موقعیت خاص و شرایطی که رزمندگان در آن به سر می‌برند، انجام مراسم مذهبی و خصوصاً عزاداری غالباً به شیوه‌ای برگزار میشد که ضمن آماده باش، باعث جلب توجه زیادی نشود.
رزمندگان معمولاً با لباس رزم در مکانی جمع می‌شدند و یک روحانی یا شخصی که روضه و مرثیه‌خوانی بلد بود، در جلوی آنها قرار می‌گرفت و به صورتی که صدای او به گوش همگان برسد، در شرح نبردهای کربلا و رشادت‌ها و فداکاری‌های اهل بیت اشعاری را می‌خواند و دیگران را تشویق به همخوانی و سینهزنی میکرد. غالباً اشعار به گونه‌ای بود که با اهداف رزمندگان در عملیات پیش رو ارتباط نزدیکی داشت و کار آنها را در نبرد حق علیه باطل به نبرد سپاه امام حسین (ع) علیه سپاه ابن زیاد در کربلا پیوند میداد. گاهی دعاهایی مانند زیارت عاشورا و زیارت جامعه کبیره و دعای ندبه و توسل و ... خوانده میشد که در شبهای قبل از عملیات برایشان قوت قلب بزرگی بود. خواندن دعاهای دسته جمعی و انجام سوگواری در جبهه، گاه چنان فضایی را برای رزمندگان ایجاد میکرد که منجر به شور و شوقی مضاعف در آنها میشد و روحیه از دست رفته را به آنها باز می‌گرداند.
نمونه نوحه‌ها و مرثیه‌های ماندگاری که از این دوران برجا مانده و در مراسم عزاداری در دوران دفاع مقدس خوانده میشد، "با نوای کاروان"، "ای لشگر صاحب زمان" و "کربلا منتظر ماست بیا تا برویم" و ... بود که با صدای رسا و گرم آقای صادق آهنگران به زیبایی ادا شده است و در دوران دفاع و بعد از آن جاودانه شد.
حجت‌الاسلام ماندگاری در یکی از سخنرانی‌های خود اشاره میکند که: "در دوران جنگ و جهاد همه نیاز دارند خشاب اسلحه خود را پر کنند؛ به‌وسیله روضه است که انسان خشاب را پر کرده و خود را شارژ میکند و لذا اولین نقش روضه در دوران دفاع مقدس، تدارکات معنوی بود. ما در جنگ نه به غرب متکی بودیم و نه به شرق؛ و حضرت امام(ره) در بحبوحه جنگ تقویت معنوی، توسل به ائمه(ع) و روضه اهل بیت(ع) را به رزمندگان اسلام آموخت. توسل به سیدالشهدا (ع)، سینهزنی و ذکر مصائب آن حضرت، تقویت‌کننده، التیام‌بخش و روحیه‌بخش رزمندگان اسلام بود."
باید توجه داشته باشیم که در هر شرایط و موقعیتی از یاد خدا و ارزش‌های اسلامی غافل نشویم و ایثارگری‌ها و مظلومیت‌های اهل بیت (ع) را فراموش نکنیم و اهداف آنها را سرلوحه زندگی خود قرار بدهیم تا در مسیری که در پیش روی خود داریم ثابت قدم بمانیم و به سرمنزل مقصود برسیم
