نگاهی کوتاه به فراز و نشیبهای تاریخچه رشد موشکی در ایران
ارتباط ایران و آمریکا و عدم احساس نیاز جدی به محکمکردن سیستمهای دفاعی، یکی از مهمترین دلایل سرعت ناچیز پیشرفت ایران در قبل از انقلاب به شمار میآید. اما شاید حملهي رژیم بعث عراق به خاک ایران پس از انقلاب را بتوان مهمترین دلیل رشد این صنعت نام برد. شرایط پرالتهاب و نفسگیری که مسئولان ایرانی را قانع کرد که برای پیشرفت و ایجاد تحول در صنعت موشکی خود باید فکری تازه بیاندیشند. در این بخش قصد داریم تأملی داشته باشیم به تحولات این صنعت مهم و استراتژیک در ایران.
توافق استراتژیک
در سال 86 و در جریان توافق ایران با روسیه، مرحلهي جدیدی در تحولات موشکی ایران رخ داد. قرارداد مشترک خرید سامانهي موشكیS300 با نام علمی Tor missile system از روسیه منعقد شد و ایالات متحده و رژیم صهیونیستی از اولین مخالفان این همکاری بودند. البته نباید این موضوع را نادیده گرفت که این سامانه بیشتر در جهت دفاع از حملات موشکی کاربرد دارد. اما متخصصان ایرانی در تولید موشکهای داخلی دست به پیشرفتهای بزرگی زدند. در اواخر اسفند 1394، نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ادامهي مرحلهي نهایی رزمایش موشکی اقتدار ولایت، موشکهای دوربردنقطهزن قدر H و F را از ارتفاعات البرز شرقی بهسوی اهداف از پیش تعیین شده در سواحل مکران در جنوب شرق ایران شلیک کردند. موشک قدر F حدود 2000 کیلومتر بُرد و موشک قدر H حدود 1700 کیلومتر بُرد دارد.
طی همین مدت، مهندسان ایرانی تنها در طول 17 روز توانستند قطعات از دست رفتهي موشکها را بازسازی و جایگزین کنند. در 21 دی 65 اولین موشک اسکاد با شلیک و هدایت تیم 13 نفرهي موشکی سپاه، در مقر نیروی هوایی عراق در بغداد فرود آمد تا دنیا را در بهت فرو برد. باکنار کشیدن لیبیاییها، ایران تصمیم گرفت کرهشمالی را جایگزین کند اما با این تفاوت مهم که اینبار علم و روش ساخت موشک اسکاد را هم از کره وارد کرد. گرچه با پایان گرفتن جنگ استفادهي عملی از موشکها با وقفه مواجه شد اما تجربهي گران ایران در موشکباران شهرها توسط رژیم بعث، باعث شد تا تلاش خود را برای ساخت موشک اسکاد سرعت ببخشد.تلاشهای ایران به ثمر نشست و در ابتدای دههي70 موشک بالستیک شهاب ساخته شد اما بردموشک شهاب1راضیکننده نبود. پیگیری بالای مسئولان و تصمیمگیران نظامی در ایران و تلاش گستردهي متخصصان باعث شد تا شهاب2 و 3 هم ساخته شوند. به نظر میرسید مسیری که برای پیشرفت در صنعت موشکی آغاز شده است به این راحتیها پایان نيابد چرا که برای جبران خطای نسبتا قابل توجه شهاب2 و 3 و ساخت موشک جدید تلاشهای شبانهروزی باحدود پنج میلیون نفرساعت کار ادامه پیدا کرد تا اینکه اولین موشک کاملا ایرانی با خطای کمتر از 10 متر را تولید کنند. این موشک فاتح110 نام داشت و در این مرحله، ایران پس از دودهه تلاش راه خود را برای ساخت انواع موشکهای کاملا بومی، با برد و دقت لازم هموار کرد.
