به گزارش نشریه الکترونیکی شاهد جوان و نوجوان، اگر با دقت به اندامهای خود بنگرید، متوجه میشوید که هر اندامی میتواند در طول شبانه روز، مدتی استراحت کند. مثلا چشمان انسان در هنگام خواب، کار نمیکند. یا دستها و پاها در بسیاری از لحظات روز، مشغول فعالیت نیستند. اما حتی نمیتوان تصور کرد که زمانی قلب انسان استراحت کند! قلب یک انسان معمولی، در یک سال حدود 44 میلیون بار می تپد؛ یعنی هر روز تقریبا 120هزار بار! به این ترتیب قلب انسان، روزانه 15هزار لیتر خون را به سراسر بدن میفرستد. با این همه فعالیت زیاد، آیا قلب خسته نمیشود؟
چه کار کنیم تا قلب خود را قویتر کنیم و برای انجام کار دقیق و روزانه قلب، به این عضو بدن کمک کنیم؟
قلب هم مثل دست و پای انسان از ماهیچه تشکیل شده است. هر ماهیچهای هم با انجام حرکات و تمرینهای مستمر، قویتر میشود. یک مثال ساده میزنیم؛ اگر شما بخواهید با ماهیچههای دستان خود، چند وزنه ( با مجموع 100 کیلو) را از نقطهای به نقطه دیگر ببرید، هر چقدر ماهیچههای شما قوی تر باشد، تعداد دفعههایی که این بار را انتقال میدهید، کمتر میشود. اگر با قدرت ماهیچه دستانتان، هر بار 10 کیلو را انتقال بدهید، 10 بار باید این مسیر را بروید تا بار را از یک نقطه به نقطه دیگر ببرید.اما اگر قدرت دستانتان بیشتر باشد و هربار 20 کیلو را با خود ببرید، فقط 5 بار کافی است تا کل وزنهها را انتقال دهید.
قلب شما هم شرایط مشابهی برای انتقال خون به بدن دارد. اگر ماهیچههای قلب شما قوی نباشد، با 72 بار تپش در دقیقه، باید 15هزار لیتر خون را به بدن انتقال دهد. حالا اگر ماهیچههای قلب قویتر شود و مثلا 50 بار در دقیقه تپش کند، با این تعداد میتواند همان مقدار خون را به سراسر بدن انتقال دهد. به این ترتیب یک قلب قویتر، با ضربان کمتر، فرصت بیشتری دارد تا استراحت کند!
یک مسیر طولانی را انتخاب کنید و سعی کنید به آرامی در آن مسیر بدوید. شاید در ابتدا، دویدن آسان باشد اما هرچقدر مسافت بیشتر شود، متوجه میشوید که دویدن برای شما سختتر شده است. کم کم نفس نفس میزنید و حتی ممکن است صدای قلبتان را هم بشنوید. وقتی دویدن شما به پایان رسید، با اندازه گیری ضربان قلب خود میبینید که تعداد ضربان قلب بالا و بالاتر رفته است. حتی اگر با سرعت زیادی دویده باشید، ممکن است ضربان قلب از 100 یا 150 هم بیشتر شود. آیا نگران هستید؟
اصلا نگران نباشید! این تمرین، همان تمرین برای تقویت ماهیچههای قلب است. در هنگام دویدن، قلب با ضربان بیشتری خون و اکسیژن را به سراسر بدن میفرستد. اما لحظاتی بعد از تمرین، ضربان قلب به حالت عادی برمیگردد.
اگر تمرینهای دویدن خود را به صورت منظم انجام دهید، ماهیچههای قلب شما کم کم قویتر میشوند.هر چقدر این ماهیچهها با تمرین قویتر شوند، ضربان آنها پایین و پایینتر میآید. اما تا چه اندازه؟
قلب « ران کلارک» یکی از دوندگان مشهور، به قدری قوی شده بود که در یک دقیقه تنها 26 بار تپش میکرد! به این ترتیب تنها یک سوم یک فرد عادی ضربان داشت. با این شرایط طبیعی است که عمر قلب این دونده، 3 برابر یک انسان عادی باشد.
حتما متوجه شدهاید که وقتی عصبانی یا نگران هستید، باز هم ضربان قلب شما بالا میرود. فکر میکنید در این هنگام چه اتفاقی برای قلب شما رخ می دهد؟
قلب مجبور است با سرعت بیشتری، خون را به سایر اندامهای بدن بفرستد. اما شما مشغول فعالیت نیستید و به همین خاطر، آرام شدن سرعت ضربان قلب، مثل زمان تمرین انجام نمیشود. بلکه به شکلی نامنظم اتفاق میافتد. حالا اگر کسی زیاد عصبانی یا نگران شود، قلب او ناچار است بارها و بارها با سرعت کار کند و بعد هم آرام شود. ضربان نامنظم قلب میتواند به مرور زمان، رگهای متصل به قلب را گشاد کند. در حالی که یک دونده هرگز با چنین مشکلی رو به رو نمیشود.
برای این که قدرت خود را در دویدن بالا ببرید، باید به شکل مداوم و دقیق تمرین کنید فرق نمی کند کجا باشید؛ در استادیوم ورزشی، سالن، خیابان، کوه و دشت یا حتی روی تریدمیل. باید به آرامی دویدن را شروع کنید و کم کم سرعت خود را بالا ببرید. اگر سرعت شما بیشتر از تواناییتان باشد، خیلی زود خسته می شوید.
یادتان باشد که تمرین منظم خیلی مهم است. تنها با نظم در تمرین است که میتوانید عضوی منظم مثل قلب را تقویت کنید!
نویسنده: مهدی زارعی