زباله های فضایی کره ی زمین را تهدید می کنند

به گزارش گروه شاهد نوجوان، از نیمه ی دوم قرن بیستم که عصر رقابت های فضایی اغاز شد ابتدا دانشمندان و اختر شناسان  خطر برخورد  زباله های طبیعی مانند شهاب سنگ ها و قطعات سیارک ها و خرده سنگ ها با کره ی زمین را جدی تلقی می کردند. اما اکنون با وجود سه هزار ماهواره ی فعال در مدار کره ی زمین و همین تعداد ماهواره ی از کار افتاده که در فضا سرگردان هستند و همین طور بقایای قطعات بزرگ و کوچک موشک های منهدم شده و منبع سوخت موشک ها و پوسته های رنگ جدا شده از بدنه ی ان ها را نه تنها خطری برای ماهواره ها و سفینه های فضایی تلقی می کنند بلکه سقوط ان ها و برخوردشان با زمین را هم نگران کننده می دانند.

تصویر کامپیوتری از زباله های فضایی در دو ناحیه از مدار های کره ی زمین. درارتفاع  مدار پایین که ویژه ی بیشتر ماهواره هاست  تراکم این زباله ها در مقایسه با مدار دور از زمین که مدار ویژه ی ماهواره های مخابراتی و سیستم  موقعیت یاب جهانی(جی. پی. اس) است بسیار بالاست.

دانشمندان تخمین زده اند که بیست هزار قطعه ی بزرگ تر از توپ تنیس و بیش از نیم میلیون قطعه ی بزرگ تر  از تیله ونیم میلیارد ذره ی کوچک تر در فضا جولان می دهند. بر خورد زنجیره ای این قطعات با یکدیگر می تواند برای ماهواره هایی که در مدار زمین گردش می کنند خطر افرین باشد.

سازمان ملل از همه ی شرکت ها و اژانس ها خواسته است که ماهواره های از کار افتاده شان را تا 25 سال پس از اتمام ماموریت شان از فضا جمع اوری کنند.

پاکسازی زباله های فضایی

دولت های جهان برای رهایی از شرزباله های فضایی برنامه های متعددی را طراحی کرده اند که هنوز عملیاتی نشده است و بسیار هزینه بر است. یکی از این روش ها جارو کردن فضا از طریق تور های مغناطیسی است که چندین کیلومتر طول دارند و به ماهواره ای که به فضا فرستاده می شود متصل است و سپس از ماهواره جدا شده و شروع به حرکت کردن در پیرامون زمین کرده تکه های ریز فلزات و خرده سنگ ها را در مسیرش و با استفاده از میدان مغناطیسی  جمع آاوری کرده و به سمت جو زمین هدایت می کند و آن ها قبل از رسیدن به زمین بر اثر اصطکاک با جو می سوزند و نابود می شوند.

همین طور استفاده از پرتو لیزر ازدیگر پیشنهادات برای این کار است.با این وصف هر روز که می گذرد بر حجم این زباله های فضایی افزوده می شود. ناگفته نماند که ما از حالا باید زمین را برای نسل اینده سالم نگه داریم و مطالعه ی زمین و اگاهی از شرایط  زیست محیطی، پیش بینی شرایط جوی، ارتباطات تلویریونی، رادیویی، سیستم های جهت یاب جهانی یا جی. پی. اس، سفر های تحقیقاتی و.. به برکت وجود این ماهواره ها و کاوشگر های فضایی صورت می گیرند و اگر زباله های فضایی سد راه این ماهواره ها باشنددر ان صورت  زمین با خطر جدی روبه رو خواهد شد و زندگی همه ی انسان ها بر روی زمین مختل خواهد شد.

خطر زباله های فضایی

برخوردهای فضایی

در سال 1996 میلادی یک ماهواره ی فرانسه به علت برخورد با قطعات  به جا مانده از یک موشک فرانسوی که ده سال قبل از ان  منفجر شده بود به  شدت اسیب دید.

لحظه ی برخورد دو ماهواره ی از کار افتاده ی روسی و آمریکایی با یکدیگر

در سال 2009 میلادی اولین برخورد بین دو ماهواره بر فرازناحیه ی سیبری در روسیه روی داد و طی ان در ارتفاع 776 کیلومتری از زمین یک ماهواره ی مخابر اتی امریکا با یک ماهواره ی نظامی روسیه که هر دو از رده خارج شده بودند با سرعت 36000 کیلو متر بر ساعت  با یکدیگربرخورد کردند و قطعات ان ها در فضا پخش شد.

این قطعه ی سرگردان بقایای یک ماهواره ی هواشناسی از کار افتاده ی  چینی است که 15 سال پیش با یک موشک ان را منهدم کرد و قطعاتش در فضا پخش شد

کشور چین در سال 2007 میلادی برای انهدام یک ماهواره ی از کار افتاده اش از موشک استفاده کرد و برخوردش بااین ماهواره بیش از 3000 قطعه ی کوچک و بزرگ را در فضا پراکنده کرد.

ایستگاه فضایی بین المللی برای برخورد نکردن با یکی از  قطعات زباله های فضایی   تغییر مدار اضطراری انجام می دهد

ایستگاه فضایی بین المللی از سال 1999 به این طرف 29 بار با خطر برخورد با  زباله های فضایی روبه رو شده است  وتنها در سال 2014 میلادی پنج بار مجبور شده بود ارتفاع مدارش را تغییر دهد تا از این برخورد ها مصون بماند.

زباله های فضایی باسرعت بیش از 28000 کیلومتر بر ساعت حرکت می کنند و قطعه ای به بزرگی یک کف دست با دارا بودن چنین سرعتی  می تواند یک ماهواره را به کلی منهدم کند. 

اکنون زباله های فضایی تهدیدی بسیار جدی برای اکتشافات فضایی و کره ی زمین به شمار می ایند و هر روز که می گذرد بر ابعاد و حجم ان ها افزوده می شود.

نویسنده: مجید عمیق

بیشتر بخوانید: زیست توده و سوخت زیستی

انتهای مطلب/