گفتگو با زهرا خلیلی حافظ کل قرآن کریم، دانش آموز نابینا
به گزارش شاهد نوجوان، تا پیش از زهرا، هرگز با هیچ دانش آموز نابینا و حتی مخاطب نابینا هم برخورد و ارتباطی نداشت. اما وقتی زهرا به کلاس او آمد تا ریاضیات را از وی بیاموزد، عزم خود را جزم کرد و تدبیری اندیشید تا از ناحیه او، هیچ کم و کاستی وجود نداشته باشد. زهرا دوره دبستان را در مدرسه نابینایان سپری کرده بود و حالا به اصرار و خواست خودش بنا داشت در مدرسه شاهد که هیچ دانش آموز نابینایی هم آنجا نیست و روش آموزشی معمول را دارند، ادامه تحصیل بدهد. شاخصه بارز زهرا این بود که حافظ کل قرآن کریم و بسیار مهربان، باهوش، دقیق و دنیایی از پشتکار است. وقتی خانم متین آرا، از خصوصیات و ویژگی های ارزشمند زهرا در کلاس درس ریاضی تعریف کرد، باهم قرار یک گفتگو گذاشتیم. مصاحبه ای شیرین و مملو از حرف های شنیدنی که معلم و شاگرد کنار هم نشستند و تعریف کردند. زهرا خلیلی دانش آموز پایه نهم به پرسش های من جواب داد و فرخنده متین آرا دبیر ریاضی دبیرستان شاهد نجمه شهر ری، کلام شاگرد درخشان خود را فراز به فراز کامل می کرد.
شما مهمان این گفتگو هستید.
گفتگو از: محمدحسین دیزجی
🔷️شاید حضور در مدرسه استثنایی برای شما که همه بچه‌ها مثل هم هستید راحت‌تر بود چرا این انتخاب را داشتی که در مدرسه عادی کنار بچه‌های بینا درس بخوانید؟
✅بله حق با شماست. ولی راحتی و آسایش هم برای هر کسی باید حدود مشخصی داشته باشد . به نظرم یکی از گامهای موفقیت برای هر انسان، قیاس او با هم سالانش توسط خود اوست. من بیشتر زندگی خودم را در کنار افراد عادی بودم. کلاسهای قرآن، کلاسهای زبان و بسیاری از فعالیت های دیگر. وقتی خودم را با افراد عادی مقایسه می کردم و می توانستم که توانایی هایم را باور کنم خیلی لذت می بردم.
🔷️کتاب ها و درس های مدرسه استثنایی چه تفاوتی با بچه های معمولی و بینا دارد؟
✅درس ها که تفاوت چندانی با هم ندارند. فقط بحث، تفاوت خواندن و نوشتن افراد نابینا و افراد بیناست.
🔷️یک فرد نابینا با کتابهای بریل راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کند شما درس های خودتان را که کتاب های آن بریل نیست چطور مطالعه می کنی؟
✅بیشتر کتاب های ما به خط بریل نوشته شده اند. فقط کتاب های مختص بعضی از درس ها به صورت صوتی هستند که من فکر میکنم اگر تمام کتاب ها به صورت چاپی باشند، بهتر است.
🔷️ اصولاً چطور درس ها را مطالعه می کنی و تمرین ها را انجام می‌دهی از ریاضی گرفته تا سایر دروس
✅برای مطالعه ی درس ها بیشتر مواقع برای خودم نقش یک معلم را بازی میکنم. صدای خودم را هنگام توضیح دروس ضبط می کنم و با صدای خودم درس می خوانم. البته برای مطالعه ی درس ریاضی، تنها این روش را کافی نمی دانم و همراه این روش، به کمک معلم مهربانم سرکار خانم متین آرا، دست ورزی هم می کنم.
🔷️در دوران دبستان کدام درس ها را بیشتر دوست داشتی و به آنها علاقه داشتی و حدود معدل شما چقدر بود؟
✅در دوره ی دبستان با هیچ درسی مشکلی نداشتم. علاقه ام هم به درس ریاضی خیلی زیاد بود. همیشه معدلم عالی بود.
🔷️ در حال حاضر در دوره دبیرستان به کدام درسها بیشتر علاقه داری و درس ریاضی را چطور می خوانی و مطالعه می کنی؟
✅درس های ریاضی و فیزیک و شیمی و قرآن را خیلی دوست دارم. برای مطالعه ی درس ریاضی سعی میکنم بیشتر مباحث را برای خودم توضیح دهم.
🔷️ریاضی نیاز به تمرین و تکرار دارد برخی درسها هم حفظ کردنی است با درس هایی مثل ریاضی که باید آن را یاد گرفت چطور برخورد می کنی و اگر نیاز به مطالعات بیشتر درباره موضوعات ریاضی باشد چکار می کنی؟
✅بله من هم فکر میکنم که ریاضی یک درسی است که در زندگی بسیار پر کاربرد است و به همین جهت باید آن را خوب یاد گرفت. سعی میکنم ریاضی را طوری که برایم لذت بیشتری دارد یاد بگیرم. گاهی وقت ها با کشیدن نقاشی روی کاغذ بریل ریاضی را برای خودم خلاصه میکنم. گاهی هم فرمول های ریاضی را روی کاغذ بریل مینویسم و از روی نوشته ی خودم بلند بلند میخوانم. برای کسب اطلاعات بیشتر هم معمولً از کتاب های کمک آموزشی استفاده میکنم. یا از معلمانم کمک میگیرم.
📚خانم متین آرا، واکنش شما وقتی متوجه شدید که زهرا قرار است در کلاس شما باشد چگونه بود و چه برنامه ای برای خودتان داشتید که بتوانید در تدریس ریاضی به او کمک کنید؟
🔆️قبل از اینکه واکنش خودم را عرض کنم شاید جالب باشد که واکنش مدیر مدرسه را خدمتتان عرض کنم مدیر دبیرستان با توجه به سخت گیری هایی که من با شاگردان دارم و یا شاید به دلیل اینکه من هرگز مادری نکرده ام حس کردند که من نتوانم با زهرا ارتباط برقرار کنم بنابراین بسیار اصرار داشتند که زهرا در کلاسی که من در آن تدریس میکنم نباشند و در کلاس دیگری که دبیر ریاضی‌اش همکار دیگرمان هستند، حضور داشته باشند ولی در نهایت برنامه ها طوری چیده شد که ناچار شدند کلاس زهرا را به من بسپارند.
حقیقتش هیچ تصوری از حضور دانش آموز نابینا در کلاس نداشتم
اولین تصمیمی که گرفتم این بود که در تدریس خودم تمام آنچه روی تخته می نویسم را با صدای بلند موبه مو بخوانم همه پرانتزها همه نمادها همه فلش‌ها و همه چیز را بخوانم حتی وقتی به سطر بعدی می‌روم با کلام اعلام کنم که الان دارم در سطر بعدی عبارت را مینویسم یا اعلام کنم نمادهای مساوی را در یک ستون قرار داده ام
روزی قرار بود یک جدول مقادیر بنویسم گفتم یک جدول صلیبی رسم کنید و بلافاصله به این فکر کردم آیا زهرا شکل صلیب را میداند؟ به میز زهرا رفتم و از بغل دستی اش خواهش کردم با رولت زهرا در کاغذ دفترش یک جدول صلیبی رسم کند
یکی از تجربه های جالب من این بود که من یک تکیه کلام در تدریس داشتم وقتی عبارتی را تا حد قابل قبولی حل میکردم میگفتم بقیه اش آسان است فقط نیاز به قوه بینایی دارد و بعد از اینکه زهرا شاگرد من شد بسیار بسیار تلاش کردم که این تکه کلام را در کلاس زهرا به کار نبردم
تلاش میکردم به جای کلمه نگاه کنید بگویم توجه کنید
تلاش می کردم به جای اینکه بگویم فلان صفحه را ببینید بگویم فلان صفحه کتاب را آماده کنید
هرچند زهرا اصلاً از این تکیه کلام های ببینید نگاه کنید ناراحت نمی شد و حتی گاهی خودش وقتی داشت سوالی حل میکرد می گفت اجازه بدید دوباره سوال را ببینم...
یا وقتی این شکل را دیدم حس کردم باید فلان کار را انحام دهم
یعنی از فعل دیدن استفاده میکرد ولی من روزهای اول همش نگران بودم که فعل دیدن او را ناراحت کند
برای تدریس هندسه تمام بخش های هندسه را به صورت جداگانه صبح ها قبل از آغاز کلاس برای زهرا تدریس میکردم با شیرازه و طلق و مقوا و گونیای بزرگ و هر آنچه به دستم می رسید که می توانستم اشیا را برایش مجسم کنم
اما در تدریس حساب زهرا به شکل شگفت‌انگیزی قدرتمند است و محاسبات را به صورت ذهنی، بسیار قوی تر از یک دانش آموز هم سن و سال خودش محاسبه می‌کند و دقت بسیار بالایی در به دست آوردن محاسبات جبری دارد
برای برگزاری آزمون های کلاسی یک دانش آموز سال بالایی دیگر که درس سبکی داشت را دعوت میکردم و در همان زمانی که بچه‌ها آزمون می‌دادند آن دانش آموز در گوشه‌ای از کلاس سوالات را برای زهرا می خواند و پاسخ‌های او را در کاغذ می‌نوشت برای برگزاری آزمون ترم تمام تصاویر هندسه را روی مقوا برای زهرا بار اول رسم کردم و با قطعات ماکارونی یا خلال دندان برای زهرا مجسم سازی کردم تا وقتی رابط مدارس استثنایی صورت سوالات را برای زهرا می خواند زهرا تصاویر را لمس کند و پاسخ را بگوید
یادم می آید زهرا حتی معنای سطر و ستون را نمی دانست و من با کمی تاخیر متوجه این مسئله شدم وقتی داشتم به صورت خصوصی با او کار می کردم متوجه شدم او نمی داند معنای سطرچیست و معنای ستون چیست برای تدریس مختصات لازم بود معنای بعضی از کلمات را به او بگویم تا وقتی در کلاس از کلمات استفاده می کنم بتواند شکل دقیق را تشخیص دهد.
البته ناگفته نماند که انتهای کلاس هفتم تدریس مجازی و مادر بزرگوار زهرا جان بسیاری از مباحث را به صورت کلامی برای زهرا را بیان می کرد ایشان نقش بسیار زیادی در یادگیری دروس زهرا به خصوص درس ریاضی دارند
🔷️غیر از کتابهای درسی آیا مطالعات دیگر هم داری اگر بله چطور و چگونه. مثلا کتابهای صوتی؟
✅بله مطالعه ی غیر درسی هم دارم. بیشتر در زمینه های علمی و تخیلی. مواقعی که برایم مقدور باشد مستقیماً از طریق خواندن کتاب های بریل مطالعه میکنم و در غیر این صورت با کتاب های صوتی.
🔷️شنیدیم حافظ کل قرآن هستید از چه زمانی حفظ قرآن را شروع کردی و چه زمانی این حفظ کامل شد و تاکنون چه موفقیت هایی در این زمینه داشتی؟
✅بله به لطف خدا من حفظ قرآن را از هفت سالگی شروع کردم و به مدت سه سال حافظ کل قرآن شدم. پدر و مادر عزیزم همراهان همیشگی من بودند و هستند. خدا را شکر میکنم که توانسته ام توفیقات زیادی کسب کنم. از جمله این که توانستم به ترجمه ی آیات قرآن هم مسلط شوم. از مهم ترین مسابقاتی که شرکت کردم، مسابقات بین المللی کشور امارات است که من در سال نود و هفت به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران در آن دوره از مسابقات شرکت کردم. آن دوره از مسابقات بین شصت و سه کشور برگزار شد که بنده رتبه ی چهارم را کسب کردم. دارای مدرک معادل لیسانس رشته ی علوم قرآن و حدیث هم هستم. در مسابقات مقطع کشوری هم بار ها رتبه های اول را کسب کردم.
🔷️برای اینکه حفظ قرآن را همیشه داشته باشی نیاز به تمرین و تکرار هست در طول هفته چقدر وقت می‌گذاری و چطور دوره می کنی ؟
✅سعی می کنم هر روز در کنار درس ها، محفوظاتم را هم مرور می کنم. اغلب به صورت پرسش و پاسخ با مادرم این کار را انجام می دهم.
📚خانم متین آرا، عکس العمل بچه های کلاس با زهرا چه طور بوده و هست؟
🔆عکس العمل بچه های کلاس در آغاز را نمی دانم چه بوده چون من فقط هفته ای سه بار با بچه ها کلاس داشتم و فقط رفتارهای بچه ها را در کلاس ریاضی با ایشان می‌دیدم ولی در کل در زنگ های تفریح و زنگ های نماز و زنگ های ورزش بچه ها بسیار علاقه داشتند که برای پیدا کردن مکان های مختلف مدرسه به زهرا کمک کنند و حتی زنگ ورزش در هنگام دویدن دوست داشتن دست های زهرا را بگیرند و با زهرا بدوند چون زهرا نمی تواند به تنهایی بی پروا و بی محابا بدود
البته یکی از دوستان زهرا هست که در کلاسهای حضوری در تمام کلاس ها کنار دست و می نشیند و مطالبی را که ممکن است زهرا از کلاس متوجه نشود برای او دوباره بیان می‌کند.
🔷️تمام قران برای ما پیام‌های مهم دارد. اما از نظر خودت کدام آیه ها بیشتر برایت جالب تر و جذاب تر است و چرا؟
✅همان گونه که شما هم اظهار فرمودید تمام آیات قرآن برای ما پیام های بی شماری میتواند داشته باشد. مهم ترین پیامی من به عنوان یک حافظ قرآن دریافت کرده ام این است که هر کسی در هر شرایطی و در هر موقعیتی که باشد، باید اعتدال را در تمام زندگی اش رعایت کند. انسان هیچ گاه نباید اجازه دهد که زندگی هر چند پر تجمل دنیا، او را بفریبد. انسان نباید خود را تافته ی جدا بافته ای از دیگران ببیند حتی اگر بهترین مقام دنیوی را هم داشته باشد.
برای من داستان های قرآنی همیشه زیبا هستند و هیچ وقت احساس تکراری شدن آن ها در من نبوده و نخواهد بود. پیام های بسیاری را از این داستان ها دریافت کردم. مثلاً صبوری و توکل بر خدا در هر شرایط.
🔷️دوست داری در زمینه مطالعات قرآن به چه درجه و جایگاهی برسی؟
✅دوست دارم مطالعاتم را در بخش ترجمه و بحث های تخصصی حفظ و قرائت قرآن روز به روز بیشتر کنم و به یاد گیری ترجمه ی انگلیسی قرآن هم بسیار علاقه دارم و اگر خدا بخواهد قصد دارم که این هدفم را هم با برنامه ریزی، دنبال کنم.
🔷️برای آینده خودت چه برنامه‌ای داری و چه آرزوهایی را در زندگی دنبال می کنی؟
✅تسلط به زبان انگلیسی، تدریس قرآن و نگارش کتاب در مورد حفظ قرآن، از جمله برنامه های من در آینده است. قرآن باید در کشور ما که یک کشور اسلامی است، جایگاه بالا تری را داشته باشد. آرزوی من این است که بتوانم قسمت های مختلف قرآن را در جهان ترویج دهم.
🔷️خانم متین آرا معلم شما هستند ایشان چقدر در موفقیت های شما در مقطع دبیرستان موثر هستند؟
✅در این نُه سال که به مدرسه رفته ام، سرکار خانم متین آرا یکی از بهترین معلم های من بوده اند. قبل از ورودم به دبیرستان شاهد نجمه، من بیشتر نگران بخش هندسه بودم. ولی با زحمات بسیار ایشان مشکلات من در این بخش حل شد. ایشان تنها دبیر ریاضی بنده نیستند بلکه من در طول این چند سال که در محضرشان بوده ام، از اخلاق ایشان بسیار چیز ها آموخته ام. صبوری و مهربانی و خوش سخنی ویژگی هایی است که به من هم انتقال داده شده است.
📚 اگر زهرا نیاز به مطالب فوق درسی بیشتر از کتاب در حوزه ریاضی داشته باشد شما چطور به او کمک میکنید و او را راهنمایی می کنید
🔆تمام موضوعات مورد نیاز زهرا اگر در کلاس تامین نشود به صورت خصوصی برای او می گویم.
📚 یک خاطره از وضعیت درسی ریاضی او برای ما تعریف کنید از موفقیت هایش
🔆️ زهرا به طور کلی بسیار دقیق و پرتلاش است است و برای یادگیری از هیچ فرصتی فروگذار نمی کند
تا الان که من معلم ایشان بودم هرگز نمره به جز ۲۰ از من نگرفته گاهی بعضی از مطالب را درست متوجه نمی‌شود که به‌صورت خصوصی از من می پرسد و من برایش توضیح می‌دهم ولی امکان ندارد از روی مطلبی که یاد نگرفته بگذرد و از یادگیری‌اش صرف نظر کند.
🔷️هر کسی ممکن است موفقیت را به گونه‌ای تعریف کند شما چه تعریفی از موفقیت داری؟
✅از نظر من موفق بودن یعنی دنبال کردن اهداف با وجود مشکلاتی که ممکن است برای انسان دام گسترانیده باشد. اگر انسان بخواهد به قله های موفقیت برسد، نباید چیز هایی مانند شرایط جسمانی او را از رسیدن به هدفش باز دارد.
📚به یقین زهرا تاثیراتی روی دیگر دانش آموزان کلاس و مدرسه گذاشته است در این رابطه برای ما بفرمایید.
️🔆همه ما با رفتارهایی که داریم تاثیراتی روی یکدیگر داریم زهرا با پشتکار و تلاش و دقت نظر بسیار ستودنی‌اش روی دانش‌آموزان سال بالایی که رابط آزمون او می‌شدند خیلی موثر بود
خود من به عنوان یکی از کسانی که زهرا را می شناسند و به صورت تنگاتنگ با او ارتباط دارد از تلاش و پشتکار و ممارست او در به نتیجه رسیدن امور درس های بسیار گرفتم و واقعاً گفتگو با او برای من انرژی بخش است.
🔷️ شنیده ام گلدوزی هم می کنی. اوقات فراغت خودت را چطور می گذرانی. اهل نقاشی و سایر هنرها هم هستی؟
✅کلاس های شنا قبل کرونا، کلاس های ورزشی البته به ورزش گلبال در تیم ملی هم دعوت شدم ولی به دلایل خطراتی که فکر می کنم دارد نرفتم. گلسازی نقاشی و کارهای هنری دوخت و دوز و درست کردن جامدادی.
معمولاً قرآن می خوانم، با خواهرم بازی می کنم. کتاب داستان می خوانم و گاهی هم می نویسم.
📚 خانم متین آرا، در انتهای این مصاحبه چه صحبتی با نوجوانان و دانش آموزانی که این گفتگو را میخوانند دارید
🔆همه ما در هر جایگاهی که باشیم با موانعی برخورد می کنیم، گاهی مانع ما دیدنی است گاهی دیدنی نیست.
زهرا در زندگی مانعی دارد که همه آن را می بینند و بدون شک موانعی هم دارد که کسی از آنها خبر ندارد و با وجود این مانع به رویاهایش فکر می‌کند و اهدافش را دنبال می کند .
گاهی وقتها موانعی که در زندگی ماست نادیدنی است و قابل تعریف کردن برای دیگران نیست ولی می‌توانیم مثل زهرا و مثل همه دختران و پسران با اراده از موانع بگذریم و رویاهای خود را محقق کنیم.
🔷️و شما زهرا خانم اگر نکته ای داری؟
✅یادم هست که در کلاس اول دبستان ما فقط سه نفر بودیم یعنی معلم و دو دانش‌آموز. من معتقدم که انسان بیشتر میتواند استعدادهایش را در اجتماع شکوفا کند. از طرفی یک نابینا باید از همان کودکی، خود را با شرایط جامعه و افراد عادی منطبق کند. یک نابینا باید در نظر بگیرد که چه بخواهد و چه نخواهد، بالاخره در دانشگاه با افراد عادی خواهد بود. پس بهتر است که از همان دوران راهنمایی، شروع به تمرین کند تا در آینده با مشکل مواجه نشود.
🔷️ما هم برای شما بهترین ها را در تمام طول زندگی آرزو داریم و از حضور شما و خانم متین آرا در این گفتگو صمیمانه سپاسگزاریم.
انتهای مطلب/
